Stijl:
Groep vissershuisjes in voormalig buurtschap De Kamp

Bijzonderheden:
Op de plaats waar nu een speeltuintje is, is nog duidelijk te zien dat de grond hier lager ligt. In 1543 is er op deze plaats een dijkdoorbraak geweest en zoog het in- en uitstromende water als het ware een gat in de bodem. Rond èn diep was De Wiel eveneens. “In de Wiel zit geen bodem”, zeiden de bewoners vroeger.  Alles wat er in gestort werd, verdween eenvoudig. Zandstortingen om het gat te dichten en een rechte zeedijk te krijgen, hadden geen effect. Waarschijnlijk heeft het gat zich gesloten vanuit de aarde, doordat aardkorsten zijn samengeperst.

Bodemloze put
De Wiel in de buurtschap De Kamp is een opmerkelijk stukje Moddergat. Vanuit de lucht is prachtig te zien hoe de zeedijk daar een kronkel heeft. De bevolking van De Kamp heeft jarenlang diep respect gehad voor dit plekje.

Het woord “wiel” heeft in het Fries verschillende betekenissen. Het enige dat het echter beslist niet aanduidt is een rad, in de betekenis van een fietswiel of een spinnewiel. Dat type wiel is in het Fries een “tsjil” of “rêd”. Aangezien Peazens-Moddergat friestalig was (en is) zullen we de verklaring van de naam in het Fries moeten zoeken. “Wiel” kan hierin een binnendijkse kolk, plas of poel zijn die na een dijkdoorbraak of na een overstroming overgebleven is; meestal bijna rond en vaak diep. Het kan een rond gat betekenen en dan hangt dat nauw samen met het werkwoord “wielje” en “kolkje”, en het kan een diepe afgrond of een meertje aanduiden.

De benaming van De Wiel hangt duidelijk samen met deze betekenissen. Er zijn landschappelijke sporen van een binnengedijkt wiel te zien. In 1543 is er op deze plaats een dijkdoorbraak geweest en zoog het in- en uitstromende water als het ware een gat in de bodem. Op de kaart van Schotanus van 1718 werd De Wiel nog als een poel getekend. Rond èn diep was De Wiel eveneens. “In de Wiel zit geen bodem”, zeiden de bewoners vroeger.

Alles wat er in gestort werd, verdween eenvoudig. Zandstortingen om het gat te dichten en een rechte zeedijk te krijgen, hadden geen effect. Ook zakte jarenlang het afval van Peazens, Moddergat en nog een aantal omringende dorpen weg in De Wiel. Oprecht een bodemloze put dus.

Men heeft ooit eens met een lange stok geprobeerd de bodem te bemeten, maar dat lukte niet. De bodem was verder weg dan de 10 meter die de stok mat. Uiteindelijk is De Wiel toch gedicht, maar, zeggen oudere bewoners en sommige deskundigen, dat is niet van boven af gebeurd, maar diep in de aardkorst zijn de wanden door een of andere oorzaak naar elkaar toe geperst.